وقوع آتشفشانی‌های بزرگ در طول تاریخ و فوران مواد مذاب از دهانه آتشفشان‌ها باعث شد تا امروزه سنگهای آتشفشانی کشف و پیدا شوند. این سنگ‌ها دارای ویژگی‌های خاص و منحصر به فرد هستند. این سنگ‌ها متناسب با خواص و ویژگی‌هایی که دارند برای کار‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله کاربردهای سنگهای آتشفشانی استفاده از آنها در زمینه‌ی ساختمان سازی می‌باشد. در ادامه‌ی این مقاله به بررسی کاربرد سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی می‌پردازیم و نکاتی را در خصوص این سنگ‌ها برای شما بیان می‌کنیم. در صورتی که تمایل داشته باشید، می‌توانید ما را تا پایان این مقاله همراهی کنید.
علت تشکیل سنگهای آتشفشانی
یکی از پدیده‌های طبیعی که در طول سال‌های مختلف و در زمان‌های نامشخص اتفاق می‌افتد، فوران کوه‌های آتشفشانی است. علت وقوع آتشفشان در کوه‌های آتشفشانی به اتفاقاتی که در لایه‌های درونی زمین می‌افتد، بر‌می‌گردد. زمانی که مواد درون هر کوه آتشفشانی به هسته زمین نزدیک می‌شود در اثر حرارت هسته، این مواد به مواد مذاب تبدیل می‌شوند. این مواد مذاب از دهانه کوه آتشفشانی شروع به خارج شدن می‌کنند که اصطلاحا به این مواد مذاب خارج شده، ماگما می‌گویند. پس از خروج این مواد آنها در معرض هوا قرار گرفته و سرد می‌شوند و بدین ترتیب سنگهای آتشفشانی را به وجود می‌آورند. این سنگ‌ها هر یک کاربردی دارند و یکی از کاربردهای سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی می‌باشد.
بیشتر بخوانید: پوکه معدنی قروه
نحوه تشکیل سنگ آتشفشانی
آنچه در شکل گیری این سنگ ها نقش داشته و به آنها هویت وجودی می بخشد؛ فعالیت آتشفشانی است. هنگامی که مواد مذاب داخل آتشفشان به بیرون تراوش نموده و به سطح زمین راه می یابند؛ پس از آن در اثر مجاورت با هوا سرد می شوند و سنگ آتشفشانی شکل می گیرد. مواد مذاب ابتدا یک مایع گداخته اند که در اثر گذشت زمان سرد شده و حرارت بالای خود را از دست می دهند.
سوال اینجاست که چه عاملی سبب فوران آتشفشان و بیرون جستن مواد مذاب داخل آنها شده و سپس باعث تشکیل سنگ های آتشفشانی می شود؟
ماگما، عامل اصلی فوران آتشفشان هاست. جای این ماده یا بهتر بگوییم سنگ، در زیر پوسته زمین است. با فشار وارد آمدن به این سنگ، ماگما رو به بالا حرکت کرده و در نهایت به سطح زمین راه پیدا می کند. پس از آن آتشفشان فوران کرده و نتیجه آن، ظهور سنگ های آتشفشانی خواهد بود.
حالت دیگر، باقی ماندن ماگما در پوسته زمین و عدم راهیابی آن به سطح زمین است. در این حالت با سرد شدن ماگما، نمونه ای از سنگ های آتشفشانی از قبیل سنگ خارا، ژرف توده، گابرو و سنگ آذرین تشکیل می گردند.
انواع کاربرد سنگ آتشفشانی
امروزه با کاربرد روزافزون انواع سنگ آتشفشانی روبرو هستیم. سنگ هایی که در بخش های مختلف حضور یافته و اتفاقات مثبتی را رقم زده اند. در ادامه راجع به کاربرد آنها صحبت خواهیم کرد:
طب سنتی
یکی از کاربردهای سنگ آتشفشانی را می توان معطوف به طب سنتی دانست. این سنگ ها تاثیر بسزایی در کاهش مشکلات روحی و روانی داشته و استرس را به شدت کاهش می دهند. از تاثیر آنها در درمان دردهای عضلانی نمی توان غافل شد. آن دسته از مناطقی که در نزدیکی آتشفشان واقع شده و یا به آب گرم طبیعی دسترسی دارند؛ اغلب از این سنگ ها بهره می برند.
طراحی داخلی و خارجی ساختمان
امروزه ردپای سنگ های آتشفشانی در هر یک از حوزه های ساختمانی به ویژه حوزه طراحی دکوراسیون، بیشتر دیده می شود. این سنگ ها نه تنها جلوه های بصری ویژه ای را در هر یک از نقاط ایجاد می کنند؛ بلکه با برخورداری از مقاومت بالا، دچار آسیب نشده و از رطوبت نیز بی تاثیرند. اکنون به لطف حضور انواع این سنگ، دست طراحان و مجریان دکوراسیون برای طراحی و زیباسازی هتل ها، باغ ها و تالارها بازتر شده است.
صنایع تصفیه آب
صنعت تصفیه آب به حضور جدی سنگ آتشفشانی نیازمند است. این سنگ ها دارای بافت طبیعی و خارق العاده ای بوده و منجر به تصفیه انواع آب های مصرفی خواهند شد. قدرت سنگ های آتشفشانی در جداسازی ضایعات آب، بسیار بالاست. همچنین خاصیت ضد باکتریایی این سنگ ها باعث شده تا هیچ یک از باکتری ها در آب رشد نیابند. جلبک ها نیز جرات حضور در آب را نخواهند داشت.
ساخت وسایل درمانی و زیبایی
با حضور موثر انواع سنگ آتشفشانی، ساخت وسایل درمانی و زیبایی، رونق گرفته است. سنگ پا یکی از وسایل درمانی موثر است که باعث لایه برداری پوست شده و حس آرامش را برای آن به ارمغان می آورد. دردهای عصبی نیز به واسطه آن کاهش می یابند. همچنین انواع زیورآلات تزئینی، مجسمه ها و تندیس های زیبا نیز امکان ساخت توسط سنگ های آتشفشانی را یافته اند.
کشاورزی
استفاده از سنگ های آتشفشانی در کشاورزی، بسیار مرسوم گردیده است. این سنگ ها به واسطه خواص فراوان خود در این حوزه رواج یافته اند. سنگ های فوق، قابلیت ویژه ای در جذب رطوبت داشته و اکسیژن مورد نیاز را به خاک می رسانند. همچنین آنها با انواع آفات و حشرات مبارزه نموده و منجر به رشد بهینه محصولات کشاورزی می شوند.
نحوه تشکیل انواع سنگ از سنگهای آتشفشانی
پومیس (پوکه معدنی) یکی دیگر از مواد معدنی یا سنگ های آتشفشانی است که در اثر فعالیت ماگماها شکل می گیرد. در اثر خروج مواد ماگما از دهانه آتشفشان، سپس خروج بخار و گازهای داخل آن و در آخر بعد از سرد شدن این ماده، پومیس شکل می گیرد.
بخوانید: پوکه معدنی چیست؟
به عبارت دیگر می توان گفت پوکه معدنی در آتشفشان هایی که زیر آب واقع شده اند؛ بیشتر شانس را برای تشکیل دارد. زمانی که گدازه ها (ماگما) با محیط مرطوب تماس یافته و سپس در اثر این تماس، حرارت خود را از دست داده و حباب هایی را از خود آزاد می کنند؛ پومیس به وجود می آید. تماس با آب باعث می شود تا فرآیند خنک سازی در مدت کوتاه تری صورت گیرد.
انواع سنگهای آتشفشانی
سنگهای آتشفشانی بر اساس مدت زمانی که طول می‌کشد تا سرد شوند به انواع مختلفی تبدیل می‌شوند که در این قسمت به چند نوع از آنها اشاره می‌کنیم.
-
سنگهای آتشفشانی آندزیت و بازالت:
این دو سنگ به خاطر ترکیبشان با مواد مختلف دارای رنگ‌های مختلفی می‌باشند و برای ساخت زیور آلات از آنها بسیار استفاده می‌شود.
-
سنگهای آتشفشانی فنولیتی، تفریتی و بازانیت:
این سنگ‌ها به عنوان سنگهای گران‌قیمت شناخته می‌شوند. در ترکیب این سنگ‌ها نیز فنوکریست‌های فلدسپاتوئید زیادی وجود دارد و ظاهری شبیه به سنگهای صحرایی دارند.
-
سنگ آتشفشانی لالیت:
سنگهای لالیت دارای فلدسپار غنی از پتاسیم هستند و این باعث شده تا مقاومت آنها زیاد باشد. از این نوع از سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی کاربرد دارند.
-
سنگ آتشفشانی داستین یا ریولیتی:
در ساختار این نوع سنگ فنوکریست‌های کوارتز وجود دارد و دارای دانه‌های ریز و کریستالی هستند که باعث زیبایی این سنگ شده است. از این نوع از سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی نیز استفاده می‌شود.
-
سنگ آتشفشانی تراکیتی:
بخش زیادی از این سنگ از فلدسپار آلکالن تشکیل شده است و حالتی خمیری شکل و نرم دارد. این سنگ به علت سست بودن کاربرد چندانی ندارد و تنها از آن برای ترکیب کردن سیمان استفاده می‌شود.
-
سنگ آتشفشانی پوکه:
این سنگ دارای ظاهر متخلخل است اما استحکام زیادی دارد. این ویژگی باعث شده تا از این نوع از سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی استفاده شود.
موارد بیان شده چند مورد از انواع سنگهای آتشفشانی است که برای شما تا حدودی ویژگی‌های آنها را بیان کردیم تا شما آشنایی کلی با این سنگ‌ها پیدا کنید و با انواع آنها و کاربرد‌هایشان آشنا شوید. در قسمت بعدی بیشتر در رابطه با کاربردهای این سنگ‌ها با شما صحبت می‌کنیم.
کاربرد سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی
برخی از سنگهای آتشفشانی بخاطر داشتن ویژگی‌هایی همچون استحکام بالا و… در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از کاربردهای سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی می‌توان به استفاده از این سنگ‌ها در فضای باغ‌ها، نمای ساختمان‌ها، طراحی‌های داخلی مکان‌هایی همچون هتل‌ها و تالارها و آبنماهای تزئینی منزل‌ها اشاره کرد.
مراحل تبدیل سنگ آتشفشانی به پوکه معدنی
شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که سنگ آتشفشانی چگونه به پوکه معدنی تبدیل می‌شود، در پاسخ به این سوال باید بگوییم زمانی که مواد مذاب درون زمین از دهانه کوه آتشفشانی خارج می‌شوند در اثر تغییر دما و قرار گرفتن در مجاورت هوا، سرد می‌شوند و در اثر خارج شدن گازهای درون این مواد دارای تخلخل می‌شوند و پوکه معدنی را به وجود می‌آورند. از این نوع از سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی استفاده می‌شود و این در حالی است که وزن اندکی دارد و بسیار متخلخل است.
آیا پوکه معدنی یک نوع سنگ آتشفشان است؟
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد و به دنبال پاسخ آن بوده باشید که آیا پوکه معدنی یک سنگ آتشفشانی است یا نه. در پاسخ به این سوال بیان می‌کنیم که این سنگ از انواع سنگهای آتشفشانی است که دارای ظاهری متخلخل است و وزن اندکی دارد. در زمان ساخت، هوای درون گدازه‌های شیشه‌ای به سرعت از داخل آن خارج می‌شود و همین باعث متخلخل شدن آن می‌شود. این نوع سنگ از سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی کاربرد دارند و فقط در منطقه‌های آتشفشانی کشف و استخراج می‌شوند. از ویژگی‌های این نوع سنگ آتشفشانی می‌توان به وزن کم و اندک و مقاومت و سختی بالای آن اشاره کرد.
کلام آخر
در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با انواع مختلفی از سنگهای آتشفشانی و همچنین کاربرد سنگهای آتشفشانی در ساختمان سازی آشنا کنیم و نکاتی را در خصوص این سنگ‌ها برای شما بیان کردیم. از مشخصه‌های اصلی سنگهای آتشفشانی که برای ساختمان سازی از آن ها استفاده می‌شود، استحکام بالای این سنگ‌ها است. اما در این بین پوکه معدنی ماهیت متفاوتی دارد و با وجود استحکامی کمتر در مقایسه با دیگر سنگ‌ها از آن بسیار در ساختمان سازی استفاده می‌شود. در صورتی که سوالی در رابطه با این سنگ‌ها دارید، می‌توانید در قسمت نظرات کاربران آنها را بنویسید تا در زمانی مناسب مشاوران ما به آن جواب بدهند.