پوکه معدنی چیست؟

پوکه معدنی سنگ هایی سبک و متخلخل هستند که از دل طبیعت بیرون آمده و در عرصه های صنعتی، عمرانی، کشاورزی و… مورد استفاده قرار می گیرند. پوکه ها نتیجه فوران آتشفشان ها و بازمانده زباله های طبیعی هستند و از مواد طبیعی تشکیل می شوند. پوکه ها، نوعی سنگ طبیعی از دل طبیعت هستند؛ البته در سال های اخیر صنایع امروزی نمونه مصنوعی این سنگ ها را تولید کرده اند. مصارف بالای پومیس در عرصه های صنعتی میزان استخراج آن ها را در عرصه های صنعتی افزایش داده است. 

پوکه معدنی چیست؟

 انواع پوکه معدنی با مقاومت فشاری بالا و وزن سبک عرضه می شوند و نیازهای عرصه های صنعتی مختلف را برآورده می کنند. در ساختار آن ها مقادیری خاک رس، شن، سنگ گچ و سنگ آهک وجود دارد که خواص و ویژگی های این مواد طبیعی را تحت تاثیر قرار می دهند. امروزه این زباله های معدنی به عنوان مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند و اهمیت فراوانی در عرصه های صنعتی کشور دارند. اگرچه پوکه به اندازه سنگ های گرانبهای طلا و یاقوت ارزش مادی ندارد! اما در عرصه های صنعتی به عنوان یکی از اساسی ترین مصالح شناخته شده و ارزش عملیاتی آن ها به دلیل وزن کم، بسیار بالا است.

با خواندن این مطلب دانستنی های شما در رابطه با پوکه معدنی چیست؟ کامل میشود

نحوه شکل گیری پوکه معدنی

این سنگ های Mineral حاصل انفجار مواد آتشفشانی از دل کوه هستند؛ نحوه شکل گیری پوکه معدنی زمانی است که که مواد پرفشار آتشفشانی به همراه گاز و آب از دل کوه بیرون می آیند، بر روی زمین جاری می شوند. پس از مدتی این مواد روان سرد شده و با ساختاری یکپارچه در طبیعت ایجاد خواهند شد. داخل این مواد پر از حباب است و هر تکه از آن وزن سبکی دارد. حباب ها گاز باقی مانده در بقایای مواد آتشفشانی هستند که وزن این مصالح را به شدت کاهش می دهند. تخلخل موجود در این مواد طبیعی به دلیل وجود گاز در مواد آتشفشانی ایجاد می شود. نحوه شکل گیری پوکه معدنی تا حد قابل توجهی بر ساختار کلی این متریال تاثیر می گذارد.

ماهیت اصلی سنگ پوکه، ماگما خنک شده ای است که از گدازه های آتشفشانی به دست می آیند. ماگماها در اثر فوران به گدازه های جاری بر روی زمین تبدیل شده و در اثر سرد شدن آن ها پوکه به وجود می آید. مواد داخل زمین و گدازه های آتشفشانی هر دو می توانند تبدیل به پوکه شده و دسته بندی های گوناگونی از این مواد طبیعی را به وجود بیاورند.

دلیل معدنی بودن پوکه

این مصالح را در دسته مواد Mineral و طبیعی قرار می دهند؛ دلیل این موضوع عبور گدازه های آتشفشانی از اعماق سطح زمین و در مجاورت املاح معدنی است. این گدازه ها بخش مهمی از این املاح که از کنار آن ها عبور می کنند را در خود حل کرده و به روی زمین می آورند. سپس این گدازه ها سرد شده و مواد موجود در آن ها همچنان در ساختار کلی ماده باقی می ماند. از این رو این متریال با خاصیت معدنی شناخته می شوند. این سنگ های سبک با املاح گوناگونی در طبیعت تولید می شوند. نوع مواد سنگ های معدنی، تعیین کننده نوع پومیس های طبیعی خواهد بود.

در هر یک از معادن سطح کشور ما، سنگ های Mineral با املاح متفاوتی تشکیل شده و استخراج می شوند؛ این خاصیت سنگ های معدنی استخراج شده برای برخی از صنایع مزایای بی شماری به همراه دارد. برخی از آن ها در حوزه کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند و سبب بهبود وضعیت خاک می شوند. استفاده از املاح موجود در پوکه در عرصه های باغبانی، صنایع کارخانه ای و… نیز متداول است.

پوکه معدنی چه ویژگی هایی دارد؟

برای این که با ماهیت این مواد بیشتر آشنا شوید، باید نگاهی به ویژگی های پوکه معدنی بیندازیم. برخی ویژگی ها این متریال برجسته تر هستن؛ به همین سبب از هر نوع پوکه در برخی از حوزه های صنعتی استفاده می شود. برخی از مهمترین ویژگی های سنگ های پومیس را در زیر مشاهده می کنید:

عدم احتراق پوکه

این سنگ ها با خاصیت غیر قابل احتراق از دل طبیعت استخراج می شود و ایمنی ساختمان ها و صنایع را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. در هر بنایی ریسک آتش سوزی همواره وجود دارد؛ اما با استفاده اصولی از مصالح، این خطرات به حداقل می رسند. با استفاده از این مصالح، تلفات ناشی از احتراق در محیط ساختمان به حداقل می رسد. مقاومت بالای انواع پومیس در برابر حرارت زیاد یکی از مهمترین مزایای کیفی این مصالح در عرصه های ساختمانی به شمار می رود. عدم احتراق این اقلام سبب افزایش میزان استفاده از آن در عرصه های صنعتی حساس شده است.

وزن سبک پومیس معدنی

یکی از مهمترین ویژگی های پوکه معدنی یا پومیس معدنی Pumice یا همان پوکه معدنی، وزن سبک آن ها است که برای سبک سازی ساختمان های امروزی کارایی دارد؛ این خاصیت به دلیل ساختار متخلخل پوکه ها ایجاد می شود. حباب های ناشی از گاز های آتشفشانی تخلخل داخلی سنگ ها را تشکیل داده و سبب کاهش وزن این مصالح می شود. ظاهر اسفنجی و زبر پوکه ها خواص و مزایای مهمی در ساختار این متریال به وجود آورده است. با در نظر گرفتن وزن سبک این مصالح  استفاده از آن در بسیاری از بخش های ساختمان میسر خواهد بود.

استحکام بالای پوکه معدنی

پوکه معدنی با وجود وزن پایین، به عنوان یکی از محکم ترین سنگ های ساختمانی شناخته می شوند و مقاومت بی نظیری در برابر فشار، ضربه و… دارند. استحکام بالای پوکه معدنی، استفاده از آن ها را در عرصه های حساس شهرسازی و عمرانی میسر کرده است. امروزه از انواع Pumice در ساخت و احداث تونل ها، سد سازی، شیب بندی و… استفاده می شود که نشان از استحکام قابل توجه هر یک از این متریال است.

املاح معدنی زیاد

در ساختار پوکه ها املاح معدنی زیادی وجود دارد که هر یک از آن ها خواص مهمی در این مصالح به وجود می آورند؛ این املاح برای تقویت و حاصل خیز شدن خاک ها در حوزه کشاورزی کارایی دارند. در ساختار هر یک از این متریال ترکیبی از سیلیکات ها، کربنات ها، سولفات ها و… وجود دارد که تکمیل کننده خواص و مزایای این محصولات هستند. این مزایای سبب تحکیم زمین های کشاورزی خواهند شد.

آشنایی با انواع پوکه معدنی

پوکه معدنی بسته به نحوه سرد شدن در زمان جاری شدن گدازه ها، ابعاد و دانه بندی، وزن و شکل ظاهری دسته بندی های گوناگونی دارند. هر یک از انواع پوکه با ویژگی های خاص و مصارف منحصر به فرد ارائه می شوند. این دسته بندی ها را در زیر مشاهده می کنید:

  • پوکه های ماسه ای؛ کوچکترین ابعاد پومیس با وزنی سبک که آن را به نام پوکه بتنی و دانه ریز می شناسند.
  • پوکه عدسی با بیشترین میزان تخلخل که برای مصارف ساختمانی کارایی دارد. استفاده از آن در محوطه سازی نیز میسر خواهد بود.
  • پوکه نخودی با قطر بین 8 تا 17 میلی متر با بیشترین میزان استحکام در عرصه های ساختمانی و عمرانی قابل استفاده هستند.
  • پوکه فندقی با ابعاد 16 تا 20 میلی متری که برای کف سازی ساختمانی کارایی دارد.
  • پوکه بادامی؛ برای سقف سازی و کف سازی قابل استفاده است و با ابعاد بین 15 تا 30 میلی متر به کار می رود.

مناطق استخراج پوکه

در هر منطقه ای که کوه های آتشفشانی وجود داشته باشند، معادن استخراج پوکه معدنی یا همان پومیس هم وجود دارد. در حال حاضر بیش از 50 کشور در سر تا سر جهان این مواد معدنی را استخراج می کنند. در کشور ما چندین منبع استخراج پوکه وجود دارد که از هر یک، نوع به خصوصی از پوکه برداشت می شود. کشورهای یونان، شیلی، ترکیه، اسپانیا و … نیز در خصوص استخراج پوکه فعالیت می کنند.

کاربرد انواع پوکه

این مصالح کاربردهای گسترده ای در حوزه های صنعتی به همراه دارند. برخی از مهمترین مصارف pumice معدنی را در زیر مشاهده می کنید:

  • بعضی از مردم از این متریال به عنوان یک لایه بردار پوست استفاده می کنند؛ انواع این سنگ ها از گذشته تاکنون به عنوان سنگ پا در خانه های مردم مورد استفاده بوده اند.
  • این مصالح به دلیل ساختار متخلخل در تصفیه خانه های آب به عنوان یک ماده کاربردی شناخته می شوند.
  • انواع Pumice در ساخت و تولید ابزارهای طبی و پزشکی کارایی دارند؛ در ساخت برخی از قطعات حساس پزشکی از پوکه های معدنی استفاده می شود.
  • وزن سبک پوکه سبب افزایش میزان استفاده از این سازه ها در عرصه های شهرسازی شده است.
  • امروزه این متریال در سد سازی مورد استفاده قرار می گیرند و کاربردهای وسیعی در این حوزه دارند.
  • این متریال در تهیه و ساخت برخی از انواع فلزات کارایی دارند و تکمیل کننده آلیاژهای فلزی مختلف خواهند بود.
  • مصارف تزیینی این اقلام همواره بر میزان استفاده از آن ها در حوزه های مختلف افزوده و کارایی آن ها را افزایش می دهد. پوکه ها برای دیزاین آب نماها، آکواریوم ها و… مورد استفاده قرار می گیرند.

جمع بندی

در این بخش در رابطه با انواع پوکه معدنی و مزایای استفاده از هر یک در عرصه های صنعتی برخی نکات را ارزیابی کردیم. هر یک از انواع دسته بندی های Pumice کاربردهای پرشماری در صنایع مختلف به همراه دارند. از این رو بررسی ماهیت این مصالح حائز اهمیت خواهد بود. مراحل شکل گیری و آماده سازی پوکه ها در طبیعت هر یک بر نوع و مدل پوکه ها و کیفیت آن ها تاثیرگذار خواهد بود. این مصالح طبیعی به عنوان یکی از ارکان اساسی ساخت و ساز محسوب می شوند و بسیاری از صنایع را پوشش می دهند.